Trò chơi điện tử còn có thể giúp người chơi phát triển khả năng tự học và cải thiện kỹ năng tự giải quyết vấn đề. Trong nhiều trò chơi, người chơi phải đối mặt với những thử thách mà không có sự trợ giúp từ bên ngoài, khiến họ phải tìm cách giải quyết vấn đề một mình. Từ việc hoàn thành nhiệm vụ cho đến việc tìm ra giải pháp cho các câu đố hóc búa, trò chơi điện tử khuyến khích người chơi phát triển khả năng tự học và sáng tạo. Những thử thách trong trò chơi thường yêu cầu người chơi tìm kiếm thông tin, phân tích các tình huống và đưa ra quyết định phù hợp. Việc giải quyết các vấn đề trong game có thể giúp người chơi phát triển kỹ năng tư duy độc lập và khả năng tự học. Điều này đặc biệt quan trọng trong thời đại thông tin hiện nay, khi mà khả năng tự học và thích nghi với sự thay đổi ngày càng trở nên quan trọng. Trò chơi điện tử, vì vậy, không chỉ là một công cụ giải trí mà còn là một phương tiện giúp người chơi phát triển tư duy và khả năng tự giải quyết vấn đề.
Trò chơi điện tử còn có một tác dụng phụ rất thú vị là việc tăng cường khả năng nhận thức không gian và thời gian của người chơi. Các trò chơi hành động hoặc thể thao điện tử yêu cầu người chơi phải nhanh chóng xác định vị trí của các đối tượng trong không gian ba chiều và xử lý thông tin này để đưa ra các quyết định kịp thời. Đặc biệt là trong các trò chơi bắn súng, chiến đấu hay đua xe, người chơi phải quan sát, phân tích và phản ứng với tốc độ rất nhanh. Những trò chơi này không chỉ cải thiện khả năng nhận thức không gian mà còn giúp người chơi phát triển kỹ năng phân tích tình huống, đánh giá khoảng cách và thời gian, điều này có thể ứng dụng trực tiếp trong cuộc sống thực, ví dụ như khi lái xe hoặc khi tham gia các hoạt động thể thao. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng việc chơi các trò chơi này có thể giúp cải thiện khả năng nhận thức của não bộ, từ đó giúp người chơi nâng cao khả năng học hỏi và làm việc trong môi trường có nhiều yếu tố thay đổi.
Trò chơi điện tử cũng có thể là công cụ hữu ích trong việc phát triển sự kiên trì và bền bỉ. Trong nhiều trò chơi, người chơi không thể đạt được mục tiêu ngay lập tức mà phải vượt qua một loạt các thử thách hoặc các cấp độ khó khăn. Ví dụ, trong các trò chơi như Mario, Angry Birds hay Candy Crush, người chơi phải thử đi thử lại nhiều lần, đối mặt với thất bại trước khi đạt được thành công. Quá trình này giúp người chơi học cách duy trì sự kiên trì, không bỏ cuộc sau mỗi thất bại và tiếp tục cố gắng cho đến khi đạt được mục tiêu. Kỹ năng kiên trì này có thể áp dụng vào các lĩnh vực khác trong cuộc sống, đặc biệt là trong công việc và học tập, khi người ta phải đối mặt với các thử thách dài hạn hoặc các mục tiêu khó khăn. Việc rèn luyện sự bền bỉ và kiên trì qua trò chơi giúp người chơi phát triển tính cách và thái độ tích cực trong việc đối mặt với khó khăn.
